Autor: adw. Justyna Bartoszek
Szwajcaria jest jednym z bardziej przyjaznych krajów dla podmiotów, które swoją działalność opierają na technologii blockchain i rozproszonych rejestrów (“DLT”). Od kilku lat trwają tam intensywne prace nad zapewnieniem bezpieczeństwa prawno-regulacyjnego ww. podmiotom i stworzeniem odpowiedniego środowiska dla ich rozwoju. To właśnie w Szwajcarii powstało stowarzyszenie Crypto Valley Association, które w swoim założeniu tworzy jeden z wiodących na świecie ekosystemów blockchain.
Szwajcarski regulator w 2018 r. podjął działania mające na celu ocenę obowiązujących regulacji pod kątem możliwości wykorzystania oraz implementacji technologii blockchain i DLT. Przeprowadzona przez Szwajcarów analiza wykazała, że obowiązujące środowisko regulacyjne pozwala na rozwój nowych technologii, takich jak blockchain i DLT. Jednocześnie jednak zidentyfikowane zostały obszary, w których mogą zostać wprowadzone ulepszenia. Dlatego też w 2019 r., organ wykonawczy rządu federalnego Konfederacji Szwajcarskiej opublikował projekty ustawy dotyczący technologii blockchain i DLT.
Projektowana ustawa główna wraz z towarzyszącym aktem prawnym została uchwalona przez parlament i weszła w życie 1 sierpnia 2021 r. Ustawa ma charakter regulacji ramowej i wprowadza zmiany do szeregu ustaw obowiązujących w szwajcarskim systemie prawnym. Ustawa wprowadziła do szwajcarskiego ustawodawstwa m.in. pojęcie tokenizacji praw, wierzytelności oraz instrumentów finansowych (tzw. DLT-securities). Koncepcja DLT-securities ma na celu zapewnienie tokenizacji praw poprzez zapewnienie im ram prawnych, która wiąże się z taką samą ochroną jak tradycyjne papiery wartościowe.
Sama emisja tokenów także doczekała się swojej regulacji. Szwajcarski organ nadzoru nad rynkiem finansowym - Swiss Financial Market Supervisory Authority (“FINMA”) - w 2018 r. opublikował Initial Coin Offering Guidelines (“ICOGuidelines”). Wytyczne te wyróżniają tokeny płatnicze (payment tokens), użytkowe (utility tokens) i inwestycyjne (asset tokens), a także tokeny hybrydowe, które swoimi cechami wypełniają więcej niż jedną z uregulowanych w prawie kategorii. ICO Guidelines w 2019 r. zostały uzupełnione o suplement odpowiadający na kolejne pytania związane z praktycznymi aspektami projektów bazujących na tzw. “stablecoins”.
W zakresie kryptowalut, szwajcarskie prawo nie zabrania ich “kopania” bądź obrotu, ale też na ten moment nie obowiązuje w tym kraju żadna regulacja wprost im dedykowana. Podmioty zajmujące się obrotem kryptowalutami muszą jednak przestrzegać obowiązków wynikających z odpowiednich aktów prawnych dot. AML. Giełdy kryptowalut traktowane są natomiast jak pośrednicy finansowi i jako tacy podlegają FINMA.
Szwajcaria jest więc krajem, który jest stosunkowo bezpieczną jurysdykcją w kontekście zakładania i rozwój start-upów bazujących na technologiach blockchain, DLT, bądź też tych związanych z kryptowalutami. Zgodnie z informacjami podawanymi przez rząd szwajcarski, na terenie tego kraju zostało zarejestrowanych ponad 1000 podmiotów, które swoją działalność bazują właśnie na tych technologiach, a ich liczba wciąż rośnie.
Wybór szwajcarskiej jurysdykcji jako miejsca “bazowego” dla przedsiębiorstwa planującego oprzeć swoją działalność o blockchain bądź DLT jest zazwyczaj pozytywnie odbierany przez potencjalnych i przyszłych kontrahentów i klientów. Wpływa na to przede wszystkim pewność regulacyjna, jasno zarysowane ramy prawne oraz fakt, iż szlaki do działań operacyjnych w tym kraju przetarło wiele działających z sukcesem przedsiębiorstw.
Przypisy:
1. Źródło: https://cryptovalley.swiss/ (dostęp: 29 listopada 2022 r.).
2. Wraz z główną ustawą z 25 września 2020 r. w sprawie dostosowania prawa federalnego do rozwoju technologii rozproszonych rejestrów został uchwalony również akt towarzyszący, tj. rozporządzenie w sprawie dostosowania prawa federalnego do rozwoju technologii rozproszonych rejestrów.
3. Dane Szwajcarskiego Sekretariatu dla Międzynarodowych Finansów ze stycznia 2022 r. Źródło: https://www.sif.admin.ch/sif/en/home/finanzmarktpolitik/digit_finanzsektor/blockchain.html (dostęp: 29 listopada 2022 r.).